مطالعة تطبیقی افکار متصوّفانه و نثرفارسی حسن علاء سجزی و شیخ شرف الدین احمد منیری

نویسندگان

محمدشرف عالم

چکیده

امیر عجم الدین حسن علاء سجزی، که از اصل و ریشة سیستان است ،در شهر بدیوان(هند) در سال651 هجری قمری متولد گردید. پس از تحصیلات ابتدایی به دهلی مهاجرت نمود و در سلکِ خدمتکارانِ شهزاده محمد بن بلبن(والی ملتان)درآمد. در حلقة احباب حسن سجزی نابغة آن عصر امیر خسرو دهلوی و مورخ با استعداد آن زمان ضیاء الدین برنی قرارگرفت. به برکت معیّت و مصاحبت و دلالت امیر خسرو، حسن سجزی نیز در زمرة مریدان یکی از خدمت گزاران و حلقه به گوشانِ حضرت نظام الدین اولیّا واقع گردید. اثرِ معروفش«فوایدافؤاد» از بهترین شرحِ احوال و آثار حضرت نظام الدین اولیّا به شمار می رود به حّدی که امیرخسرو آرزو داشت کاش حسن سجزی کتاب مذکوررا به مـن می بخشید وبه جای آن تمامی نوشته هایم از جمله منثورات و منظوماتم را قبول می کرد، برایم نیکنامی و خوش بختی بود! حسن سجزی برای غزلیات پُر هیجان و پُرالتهاب عاشقانه ای که به سبکِ زیبا و شیوه و آهنگِ شیرین صورت نگارش کرده است، عنوان«سعدی هند» کسب نموده است. مخدوم الملک شیخ شرف الدین احمد منیر، متولد سال661 هجری قمری، معاصر حسن سجزی، متوطّن قصبة منیر در استانِ یهار(هند) عالم متبحر، صوفی نامدار و شهیر و نثر نگار بی مثال فارسی بوده است، افکار عارفانه و نگارشات و مطالب متصوّفانه اش مورد تحسین افهام گرم و پذیرای عموم جهانیان قرار گرفته آثار نثر وی را می توان در چهار طبقه درجه بندی کرد:    1- تالیفات              2- مکتوبات           3- رسائل                 4- ملفوظات از آثارِ معتبر آنجناب که درین زمانه در دست داریم عبارت است از: الف- سه مجموعة مکتوب        ب- چهارده رساله         ج- ده مجموعة ملفوظات              د- مطالب الطّالب(شرحِ آداب المریدین) درین مقاله سعی شده است که مقایسه تطبیقی افکارِ متصوفانه و سبک نگارش فارسی این دو شخصیت معروف تا جایی که در توان باشد به وضوح تقدیم داشته شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تصویر امیر حسن علاء سجزی در تذکره ها و کتب تاریخی

شرح حال زندگی امیر حسن سجزی کاملاً آشکار نیست و آن اطلاعاتی که به دست رسیده به وسیله ی تذکره ها و کتب تاریخی است. تذکره ها نشان می دهند که حسن سجزی در زمره ی شعرا و صوفیه ی کرام شامل بوده و معمولاً تذکره نویسندگان اجمال نویس بودند و بعد از مطالعه ی چند تذکره از جمله "سیرالاولیا" نوشته ی امیر خورد و "سیرالعارفین" از شیخ جمالی و "اخبارالاخیار" از محدث دهلوی و تذکره "بهارستان" نوشته ی شاهنواز خان و ...

متن کامل

نقد دیدگاه حسن الدین احمد پیرامون نماد

حسن الدین احمد قرآن پژوه معاصر شبه قاره آثار متعددی درباره قرآن به رشته تحریر در آورده که مهمترین آنها «رویکردی نو به مطالعه قرآن» می باشد. مقاله حاضر  به روش توصیفی-تحلیلی، بحث "نماد"را از دیدگاه این اندیشمند تحلیل و بررسی نموده است. حسن الدین احمد، تلاش می کند "نماد"را به صورت خلاصه و مفید درکتاب پیش گفته طرح نماید.  بیان ایشان دارای نکات مفیدی است اما کاستی ها و نواقصی هم دارد . عدم توجه به ...

متن کامل

بررسی و تحلیل "عشق نامهء" امیر حسن سجزی دهلوی

«عشق نامه» بلندترین و زیباترین مثنوی امیر حسن,سرگذشت عشق شورانگیز جوانی« زنده دل مقبول پیران» است بر پری رویی که« دو چشمش چون دو ترک تیر در دست» و« رخی چون مه نگویم کآفتابی» دارد. گرچه, این عشق آتشین, در ابتدا با کشش های جسمی شکل می گیرد ولی مانند دیگر عشق های پاک و از جان برخاسته ،آلودگی بر نمی تابد و با ناکامی دلشدگان ,جاودانگی و خوش فرجامی می یابد. در این مقاله,تلاش نگارنده بر این بوده است...

متن کامل

نگرشی تطبیقی از منظر محتوایی به غدیریه‌های علاء الدین حلّی و شهریار

علاءالدین حلّی(786م) و سید محمد حسین بهجت تبریزی(1285ش) هر دو از شاعران نامور زبان و ادب عربی و فارسی به شمار می­آیند که همواره ارادت خاصّه خود را نسبت به اهل بیت‌(ع) ابراز داشته­اند. در پژوهش حاضر، نگارندگان با هدف تطبیق غدیریه­های فارسی و عربی(موردپژوهی غدیریه دو شاعر) و با روش توصیفی- تحلیلی به جنبه‌های مشترک در موضوع غدیر و مسأله امامت و خلافت به حق ایشان و مدح امام...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه مطالعات شبه قاره

ناشر: دانشگاه سیستان و بلوچستان

ISSN 5710- 2008

دوره 2

شماره 4 2010

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023